Als ik aan een project begin te werken, of het nu over opruimen gaat of het schrijven van een blog, in mijn hoofd wordt het standaard iets dat onhaalbaar is. Ik moet eerst de perfecte manden gaan kopen voor ik kan beginnen aan het opruimen van mijn keuken. Of ik moet eerst onderzoeken wat de beste manier is om speelgoed op te ruimen, voor ik de kinderkamer onder handen kan nemen. Ik mag niet beginnen aan het schrijven van mijn outline, voor ik eerst X, Y, Z heb gelezen zodat ik deze keer meteen volgens de regeltjes van de kunst doe.
Wat ik eigenlijk doe is ervoor zorgen dat de eisen die ik mezelf stel zo onmetelijk groot zijn, dat ik mezelf ontmoedig van eraan te beginnen. Ah ja, de winkels zijn op dit uur gesloten, dus ik kan nu geen manden kopen. Of ik heb nu maar een half uurtje en die kinderkamer opruimen, dat zal zeker wel een paar uur in beslag nemen, ik wacht beter tot ik meer tijd heb.
Voor mij is perfectionisme vooral een tijd- en dromensteler. Het is het deel van mezelf dat mij probeert te overtuigen dat goed genoeg helemaal niet goed genoeg is, dat later beter is dan nu.
In deze blog wil ik je mijn inzichten over perfectionisme toelichten en de tools die ik gebruik om het aan te pakken, zodat jij ook jij kunt leren om je er niet meer door te laten tegenhouden.
#1 je bent geen perfectionist
Wait what?! Jep, je bent geen perfectionist. Perfectionisme is geen eigenschap, het is een uiting van angst. Angst voor wat anderen over je gaan denken. Angst voor wat je tegen jezelf gaat zeggen. Angst voor de oordelen die gaan volgen als wat je doet of wie je bent niet perfect is. Die angst kan je dusdanig in de weg gaan zitten dat je veel langer bezig bent met iets dan je je had voorgenomen. Of het kan er net voor zorgen dat je de to-do's opnieuw en opnieuw voor je uitschuift. Het is de angst die ervoor zorgt dat je je lat zo danig hoog legt, dat je eigenlijk stiekem wel weet dat je dat nooit gaat halen, dus waarom zou je er zelfs maar aan beginnen. Bij mij uitte zich dat dan voornamelijk in het feit dat ik mijn doel zodanig scherp zette (bijvoorbeeld 10 kilo in twee maanden willen verliezen) dat ik bij het eerste foutje dat ik maakte (in dit geval het eerste koekje dat ik at om om te gaan met de druk die ik mezelf oplegde) het hele plan overboord gooide. Geen perfecte start? Dan leek alles verloren en kon ik zowel maar meteen opgeven en maandag weer opnieuw beginnen.
Hoe pak je het aan? Herken bij jezelf welke gedragingen die jij stelt vanuit het krampachtige verlangen om het perfect te doen. Ben jij iemand die opgeeft bij de eerste misstap? Of ben jij net iemand die zo danig langzaam gaat wandelen, dat er geen misstap mogelijk is?
#2 perfectionisme draait niet enkel rond punten en komma's
Niet enkel dat je werk niet goed genoeg is en dat je de puntjes op de i moet zetten. Het is vaak de stem die je ervan probeert te overtuigen dat je zelfs niet moet beginnen. Perfectionisme klinkt vaak als "als dit dan dat" of vooral "als dit niet, dan dat later/niet/als er meer tijd is". Perfectionisme is vaak een verhaal van alles of niets.
Hoe pak je het aan? Leer luisteren naar die stem en stel ze in vraag. Klopt het wel dat je niet aan iets kan beginnen in de tijd die je hebt. Klopt het wel dat de kleine stap die kunt zetten niet zinvol is? Verwacht dat het oncomfortabel gaat voelen wanneer je begint te oefenen met minder tijd steken in alle details en starten voor je je er effectief klaar voor voelt. Maar door gewoon te starten, ga je merken dat je in beweging geraakt en dat elke actie een impact heeft op hoe je naar jezelf kijkt.
#3 focus ligt op het doel
Bij perfectionisme ligt de focus vooral op het doel dat je wilt halen. De stappen ernaar toe worden best met zevenmijlslaarzen genomen. Daar in de verte, daar bij dat doel, daar ga je gelukkig zijn. Daar is alles perfect, daar is het rozengeur en maneschijn. Boodschap is dus om daar zo snel mogelijk te geraken. Elke fout die je maakt, elke omweg die je neemt haalt je terug naar het hier en nu waar je liever niet meer wilt zijn.
Hoe pak je het aan? Breng je focus terug naar het proces. Het klinkt cliché maar het is net wat je leert onderweg naar je doel, wie je wordt, hoe je jezelf leert kennen die het halen van het doel de moeite waard maakt. Het is doel is het punt op de landkaart die je helpt om richting te houden. Het is de messy middle waar je groei ligt. Vier elke stap die je zet in de richting van je doel, hoe klein ook. Geef jezelf een high-five voor al het werk dat je doet. Leer naar elke stap te kijken als een succes, ook als het technisch gezien achteraf niet de juiste stap bleek. Je hebt die stap gezet en je hebt ontdekt dat het niet de juiste was. Dat vergde moed. Focus op wat je geleerd hebt en niet op het feit dat je mogelijks een verkeerde afslag nam.
#4 de enige van wie we perfectie eisen, zijn we doorgaans zelf
Het perfect doen wordt op den duur een vereiste die je stelt om aanvaard te worden. Je schat de kans om verstoten te worden veel kleiner in als je het perfect kunt doen. Perfecte wordt een voorwaarde van liefde. Maar, enkel van onszelf. Diezelfde voorwaarden leg je niet op aan je kinderen, je partner, je vrienden, je huisdier. Die mogen allemaal zijn wie ze zijn, gebreken en al.
Hoe pak je het aan? Oefen mildheid naar jezelf toe. Waarom zeg ik niet, wees mild naar jezelf toe. Dat is heel bewust. Mildheid kan je leren, maar het vereist oefening. Het is het doorbreken van oude, goed ingegraven patronen. Het vraagt om te leren luisteren naar de stem van perfectionisme, de stem van je angst en die met compassie draaien in de richting van mildheid en liefde. Als je perfectionisme je probeert te overtuigen dat je boodschap niet goed genoeg gaat zijn als er fouten in staan, durf die stem in vraag te stellen. Denk jij minder over iemand anders als die een typefoutje maakt? Valt het jou op als iemand twee verschillende manden heeft gebruikt in de keuken?
En als dat niet voldoende is om je te overtuigen, hoe reageer jij als je kind een fout maakt? Wat zeg je wel en niet tegen hem of haar? Hoe kan je diezelfde compassie en mildheid naar jezelf toe tonen?
Dat waren de vier lessen die ik geleerd heb in mijn zoektocht om meer daadkrachtig voor de dag te komen. Het zijn de tools die ik ook nu nog regelmatig bovenhaal wanneer angst de kop op steekt en zich presenteert als perfectionisme. Wat ga jij anders aanpakken, nu je weet het hoe perfectionisme eruit kan zien en hoe het kan klinken?
Wil jij je niet meer laten tegenhouden door perfectionisme, schrijf je dan hier in voor mijn nieuwsbrief en ontdek als eerste mijn nieuwe aanbod dat ik binnenkort lanceer.
Liefs,
Olga
Reactie plaatsen
Reacties
Mededogen is mijn favoriete woord