Uitstelgedrag en wat je eraan kunt doen

Gepubliceerd op 3 februari 2023 om 10:00

Ik heb lang gedacht dat mijn uitstelgedrag betekende dat ik niet goed was in time-management, dat ik liever lui was dan moe en geen doorzettingsvermogen had.

Onlangs leerde ik dat dit (gelukkig) niet waar is. Blijkbaar heeft uitstelgedrag zelfs helemaal niets te maken met werk. Het blijkbaar een coping-mechanisme om om te gaan met stress.

 

Er wordt gesproken van (destructief) uitstelgedrag wanneer je bepaalde taken vermijd waarvan je weet dat je ze eigenlijk zou moeten doen en waarvan je weet dat als je ze niet doen het een negatief gevolg gaat hebben voor je. Het kan werkelijk over eender welke taak gaan die je stelselmatig van je ene (denkbeeldige) to-do lijst doorschuift naar de volgende. Het moment waarop je uiteindelijk doorzet en de taak uitvoert die je aan het uitstellen was, ervaar je een gevoel van enorme opluchting.

Timothy A. Pychyl, Ph.D. die expert is op het vlak van uitstelgedrag, alez het onderzoek ernaar toch, stelt dat uitstelgedrag niet voortkomt uit een verlangen om je werk te vermijden maar dat het een manier is om stress te vermijden. Het is een onbewust verlangen om je eventjes goed te kunnen voelen, om eventjes geen stress te moeten voelen.

Het is dus in veel gevallen helemaal geen bewuste beslissing om uitstelgedrag aan de dag te leggen.  Je stelt de taken niet uit omdat je er een hekel aan hebt. Je stelt ze uit omdat je stress ervaart rond grotere dingen. Je ervaart bijvoorbeeld stress over geld, relaties, je werk of je studie, je toekomst. En als je je taken uitstelt en in plaats daarvan 15 minuutjes online gaat shoppen, of op Facebook scrolt, ben je dus niet zozeer die taak aan het vermijden als dat je een kleine pauze neemt van je stress. En dat niet alleen, je ontvangt ook nog een dosis dopamine (het gelukshormoon).

 

Hoe vaker je dit patroon stelt, hoe groter de kans dat je dit zal blijven doen. Want hoewel je een klein beetje opluchting ervaart door naar kat-videos te kijken, blijven de taken zich opstapelen. En raad eens waar dat voor zorgt? Meer stress. En als je stress ervaart, wat doe je dan? Exact, taken uitstellen.

 

Tijd om dat patroon te doorbreken dus! 

 

Stap 1 - vergeef jezelf: leg die interne criticus het zwijgen op. Want de schaamte en het schuldgevoel die vaak samengaan met uitstelgedrag zorgen alleen maar voor meer stress. Schuif de oordelen aan de kant door met compassie tegen jezelf te praten. Het uitstelgedrag is geen persoonlijke tekortkoming, het is gewoon stress. 

 

Stap 2 - wat zou je toekomstige jij doen?: Door stil te staan bij wie en hoe wil je wilt zijn in de toekomst, creëer je de objectiviteit die je kunt gebruiken om jezelf een duwtje in de rug te geven in het hier en nu. Het helpt om je voor te stellen dat je voorbij dit obstakel bent geraakt. Op die manier kan je je toekomst gebruiken om jezelf doorheen dit moment te helpen. Wat zou de jij in de toekomst doen? Je huidige jij zou deze taak uitstellen, maar je toekomstige jij zou dit werk gewoon misschien wel gewoon doen.

 

Stap 3 - start gewoon aan de taak: Je hoeft de taak zelfs niet af te werken. Je moet er gewoon aan beginnen. Op het moment dat je aarzelt is de kans groot dat je iets makkelijker gaat willen doen, zoals je werk vermijden. Dus ontwikkel een start-ritueel. Iets dat ervoor zorgt dat jezelf eraan herinnert dat je in gang gaat schieten. Door te starten aan je taak, krijg je een gevoel van controle (versus het gevoel van controleverlies bij uitstelgedrag). 

 

Een start maken aan je taken is ontzettend belangrijk omdat die voorwaartse beweging, hoe klein ook, je humeur, geluksgevoel en productiviteit vergroot. Dus begin gewoon met iets kleins dat je al lang uitstelt en geef jezelf daarna een pauze. Kijk naar een kat-video en stop met die kritiek op jezelf omdat je taken uitstelt. Je bent tenslotte een mens.

 

Liefs,

Olga

 

PS. Wil jij als eerste op de hoogte worden gebracht van een nieuwe blogpost? Schrijf je dan snel hier in voor mijn semi-wekelijkse nieuwsbrief en ontvang, bovenop de reminder, ook achtergrond informatie over waarom ik dit onderwerp koos of mijn persoonlijke ervaringen ermee.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.